Etkinliğe Hendek İlçe Sağlık Müdürü Uz.Dr. Tekin Ulaş Karatepe, Uz.Dr. Nurullah Sezer, Uz. Dr. Ömer Çopur, Dr. Hayri Yapıcıoğlu,3. Nolu Aile Sağlığı Merkezi ve Ketem Biriminde görevli sağlık personelleri ile Hendek İlçe Sağlık Müdürlüğü personeli katılım sağladılar.
Hendek İlçe Sağlık Müdürü Uz. Dr. Tekin Ulaş Karatepe anne sütünün hayatın başlangıcında en temel ve değerli gıda olduğunu belirterek annelerin bu konuda Hendek İlçe Sağlık Müdürlüğündeki uzmanlardan danışmanlık alabileceklerini ifade etti.
Anne sütü ile ilgili broşürler ile bilgilendirmelerde bulunan sağlık personelinin topluma ve annelere önerileri yaşamın ilk yıllarında bebeklerinin sağlığı açısından annelerin dikkatini çekmeyi amaçlıyor.
Anne sütünün kalitesi ve bebeğin beslenmesi açısından öneriler şöyle sıralanıyor:
Anne sütünü çoğaltan en önemli besin sudur. Günde en az 2,5 – 3 litre su için. Sütün önemli bir kısmının sudan oluştuğunu unutmayın. Kalsiyumdan zengin süt, yoğurt ve peyniri düzenli olarak tüketin. Her gün 1 yumurta veya 1 porsiyon etli sebze veya kurubaklagil anne süstüne olumlu katkıda bulunur. A vitamininin bolca bulunduğu havuç, yeşil yapraklı sebzeler, kayısıyı menülerinizden eksik etmeyin. Anne sütünü artırmak için her gün düzenli olarak taze sebze ve meyve yiyin.
Sağılmış sütü bu amaçla üretilmiş steril kaplarda ya da önceden kaynatılmış cam kavanozlarda oda ısısında (24-26'C) 3-4 saat, buzdolabı rafında 2-4 gün, derin dondurucuda
(-16'C) 3-6 ay saklanabilir. Süt kullanılmadan önce, kavanozunda sıcak su içinde bekletilerek benmari usulü (bir kabı kaynar suya oturtmak yoluyla içindekini ısıtma ya da eritme yöntemi) ısıtılır. Süt doğrudan ısı kaynağı üzerine konulmamalı ve asla ısıtılmamalıdır.
Anne sütüyle beslenen bebeklere ayrıca su verilmesi gerekmez. Sütün içeriği, bebeğin ayına ve dış ortamlara uygundur. Ancak ek besinlere geçişle beraber bebeklere kaynatılmış ılıtılmış su verilebilir. İlk günlerde bebeklere sarılık olmasın diye verilen şekerli su hem bağırsak florasını olumsuz etkiler hem de bebeğin kan şekerini yükselterek gereksiz tokluk hissi yaratır, emme problemlerine neden olur
Kitaplara göre anne sütü gaz yapmaz ama günlük hayatta gaz yapacak besinlerle (kuru baklagiller, yeşil yapraklı çiğ sebzeler, soğuk gazlı içecekler gibi) beslenen ya da gazı olan annelerin bebeklerinin o günlerde huzursuzluğunun ya da gaz sancılarının arttığı gözlemlenir. Annelere besinleri iyice çiğnemeleri önerilir.
Son yıllarda anne sütü vermek isteyen ve konunun önemini kavramış anne sayısı gittikçe artmıştır. Bilinçli annelerin en büyük endişelerinden birisi bebeğinin doymadığı yönündedir. Özellikle doğumu takip eden ilk günlerde bu endişe ek besin başlanmasına neden olmaktadır. Ama bebeğin ilk günlerinde gıda gereksinimi çok olmadığı için endişeye gerek yoktur. Bebek 1. gününde yaklaşık olarak kilo başına 30 ml ile ihtiyaçlarını karşılayabilir. Bu da 3500 gr. doğan bir bebek için 115 ml demektir. Daha sonra her gün bu miktar kilo başına 20 ml artar ve yaklaşık bir hafta sonra 150 ml/kg değerine ulaşır. Kaba bir hesapla 500 ml günlük anne sütü ile bebeğin doyduğu söylenebilir.
Sağlıklı beslenen annelerin süt kalitesi yükselir. Çünkü annenin beslenmesi süt kalitesini ve içeriğini doğrudan etkiler. Doğru beslenmeyen annede emzirme sırasında bir takım eksiklikler gelişir ya da sütün kalitesi düşebilir. Bu da bebeğin daha az kilo almasına neden olur. Ayrıca genetik faktörlere bağlı olarak sütün yağ miktarı da kişiden kişiye değişebilir.
Anne sütünün bebeğe yeterli gelip gelmediğine doktor karar vermelidir. Sütün yetmemesinin en belirgin işareti bebeğin yetersiz kilo almasıdır. Bebek alt sınır olarak ayda 500 gram ve üzerinde kilo alıyorsa, anne sütünün yettiği düşünülür. Bu durumda annelerin ilk 6 ay emzirmeyi bırakmaması gerekir.
Annenin çok yemek yemesi anne sütünün protein ve enerji içeriğini fazla değiştirmez. Sadece özellikle omega 3 yönünden zengin beslenme ya da omega 3 takviyesi, anne sütünü bu açıdan zenginleştirir. Öte yandan annenin yediği soğan ve sarımsak gibi kokulu gıdalar anne sütünün kokusunu değiştirip, bebeğin memeyi itmesine neden olabilir. Bunun yanı sıra anneler mutlaka beslenmelerine özen göstermeli ve bol su tüketmeliler. Dereotu, maydanoz ve naneden elde edilen bitki çayları anne sütünü artırır.
Anne ne kadar rahat bir yapıya sahipse sütü de o kadar fazla olur. Kaygılı, stresli, takıntılı ve mükemmeliyetçi annelerde süt verimi düşüktür. Ayrıca annenin iyi dinlenip düzenli uyuması süt verimini artıran önemli bir etkendir. İş hayatının yorgunluğu ve stresli ortamı, aile içi sorunlar, annenin geçirdiği hastalıklar, ağrı ve sancılar süt verimini olumsuz etkiler.
Emzirmeye geç başlamak, formül mamaya ve ek besine erken geçmek, bebeğe biberon ya da yalancı emzik vermek, bebeği memeye yanlış yerleştirmek, bebeğin meme başını doğru kavramaması, gece emzirmemek, 5-6 saatten uzun süre emzirmemek anne sütü verimini düşürür.
Sağlıklı bir toplum için gelecek nesillerin beslenmesi konusunda toplum ve özellikle anneler bilgilendirilmelidir.
