Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi (SEAH) Böbrek Nakli Merkezi Başkanı Doç. Dr. Hamad Dheir, 10 Mart Dünya Böbrek Gününde böbrek sağlığı ve böbrek hastalıklarıyla ilgili bilgi verdi. Böbreklerimizin tükettiğimiz yiyecek ve içeceklerdeki zararlı maddeleri vücudumuzdan atmak için yedi yirmi dört çalıştığını hatırlatan Dheir, aynı zamanda D vitamini gibi yararlı maddeleri de sentezlediğini belirtti.

Sağlıklı bir insanın böbreklerinin 24 saatte vücudumuzda dolaşan 180 litre kanı filtre ederek temizlediğini ve ortalama bir buçuk litreyi idrar şeklinde atık olarak vücuttan attığını ifade eden Dheir böbreklerin bir diğer önemli fonksiyonun ise kan basıncını kontrol etmek olduğunu kaydetti.

Tuz Tüketimini Azaltın

Bu noktada tükettiğimiz tuz miktarının önemli olduğunu söyleyen Dheir “Günde 2 gr yani bir çay kaşığı kadar tuzdan fazlası böbreklerimiz için zararlı. Ülkemizde maalesef tuz tüketimi günlük ortalama 15 gr civarında. Böbreklerimiz fazla alınan tuzu vücuttan atmaya çalışıyor bu yüzden tuz tüketimini mümkün oldukça azaltmamız gerekiyor.

Ev salçaları, turşular, peynirler, yemeklere kattığımız tuz miktarı hepsi tuz tüketimini artırıyor. Aşırı tuz kullanımı da çok ciddi tansiyon problemi yaratacak şekilde kan basıncımızı yükseltiyor. Bu uzun vadede 50’li yaşlarda her iki kişiden birinin tansiyon hastası olması anlamına geliyor.” dedi.

Diyabet Ve Hipertansiyon

Kalıcı böbrek yetmezliğinin en önemli nedenlerinden birinin de diyabetten sonra hipertansiyon hastalığı olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Dheir “Bu iki hastalıkta kronik böbrek yetmezliğinin başlıca nedenleri ve bunlar önlenebilir rahatsızlıklardır. Yaşam tarzı dediğimiz sağlıklı beslenme, hareket odaklı yaşam ve tuz tüketimini sınırladığınızda diyabet ve hipertansiyon riskini önemli ölçüde azaltarak böbreklerimizi koruya bilirsiniz.

Diğer bir konu ise gereksiz yere kullanılan ilaçlar. Ağrı kesiciler ve antibiyotiklerin gereksiz yere kullanılması, doktora danışılmadan gelişi güzel alınması. Yakınlardan duyulan bitkisel kaynaklı ne olduğu bilinmeyen sıvıların tüketilmesi de böbreklerimize zarar verir.

Tıbbi kanıtı olmayan herhangi bir bitkisel ürün kullanılmamalıdır. Bu çok önemli bir konu. Çünkü biz her ay bu tip vakaları görüyoruz ve hastalarımızın bazıları böbrek fonksiyonlarını neredeyse tamamen kaybetmiş olabiliyor ve diyaliz aşamasına geliyor.

Tabi bunların dışında genetik hastalıklar, böbreklerde taş oluşumları kronik böbrek rahatsızlıklarına neden olabiliyor. “ diye konuştu. 

Çok Geç Olmadan Önlem Alın

Her iki böbreğimizde de meydana gelen ciddi hasarlarla kronik böbrek yetmezliğinin başladığını ifade eden Doç. Dr. Dheir, ilerleyen zamanlarda bu tip hastaların kalıcı ve son dönem böbrek yetmezliğine yakalandıklarını dile getirdi.

Böbrek sağlığını koruyucu yaşam tarzının oluşmaması nedeniyle birçok insanın kalıcı ve son dönem böbrek yetmezliğine yakalanarak ömür boyu diyalize mahkum olduğu ve böbrek nakli beklediğinin altını çizen Dheir “Ülkemizde yapılan çalışmalarda yedi kişiden birinde kronik böbrek yetmezliği görülüyor.

Bu çok ciddi bir sorun. Diyabet ve hipertansiyon ciddi bir halk sağlığı sorunu olduğu halde insanımız bunun yeterince farkında değil. Maalesef birçok insan son noktaya gelinip hastalık kronikleşince hekime başvuruyor ve bunun sonucunda birkaç yıl sonra da kronik böbrek yetmezliği yaşanabiliyor.”

Aşırı Su Tüketmenin Faydası Yok

Böbrek sağlığı açısından su tüketimi konusunda da doğru bilinen yanlışlar olduğunu vurgulayan Doç. Dr. Hamad Dheir, aşırı su tüketiminin böbrek sağlığına bir faydası olmadığını söyledi. Herkes için günlük ortalama 2-3  litre su tüketimi gibi bir durumun böbrek sağlığı açısından doğru bir yaklaşım olmadığını belirten Dheir, sözlerini şöyle sürdürdü: “Aşırı tuz tüketmeyen biri ile tuz tüketimi fazla olan birinin su tüketmesi de farklıdır.

Çok su tüketmek böbrek sağlığı için önemli değildir. Susadıkça su ihtiyacımızı karşılarız. Böbreklerde taş varsa tabi ki o zaman su tüketimi günlük 3-4 litreleri bile bulabilir. Tuzu, şekeri sınırlamış birinin su tüketimi ile sınırlamamış birinin su tüketimi farklıdır.

Genetik yatkınlıklar ve hastalıkları saymazsak; sağlıklı beslenerek, su içerek, egzersiz yaparak, sigara ve alkol tüketmeyerek sağlıklı bir şekilde böbreklerimizi en iyi şekilde kullanabiliriz.”