Hendek İlçe Sağlık Müdürlüğü 6-12 Ocak tarihleri arasındaki Verem Haftası Etkinlikleri çerçevesinde toplumu bilgilendirmek üzere COVID 19 Enfeksiyonu (Koronavirüs) ile Tüberküloz (Verem) hastalığı arasındaki ilişkiye vurgu yapan bir etkinlik düzenledi.
Hendek Kapalı Pazar Yerinde gerçekleşen etkinliğe katılan Hendek İlçe Sağlık Müdürü Uz. Dr. Tekin Ulaş Karatepe toplumun enfeksiyon önlemlerine dikkat etmesinin dünyada ve ülkemizde COVID19 Virüsünün neden olduğu bir pandemi sürecinde daha önem taşıdığını vurgulayarak esnafı bilgilendirdi.
Hendek İlçe Sağlık Müdürü Uz. Dr. Tekin Ulaş Karatepe Yeni koronavirüs-19 (nCoV-19) veya ciddi akut solunum sendromu koronavirüs 2 (SARS-CoV-2), 2019 yılında keşfedilmiş yeni bir koronavirüstür ve yeni koronavirüs hastalığına (COVID-19) neden olur. Tüberküloz (verem), Dr Robert Koch tarafından keşfedildiği 1882'den beri bilinen bir bakteri olan Mycobacterium tuberculosis’in neden olduğu bir hastalıktır. Tüberküloz basili hava yoluyla bulaşır ve insanlarda enfeksiyona neden olur. Özellikle öksürük gibi semptomları olan bir tüberküloz hastası ile yakın temasta olmak, enfekte olma riskini artırır. Tüberküloz basilleri 6 saate kadar havada asılı kalabilir, ancak bakterinin yoğunluğu havanın hareketi (açık pencereler, iyi havalandırılmış alanlar) ve güneş ışığı ile azalır.
Gün ve güneş ışığından iyi yararlanmalı sık olarak bulunduğumuz ortamları havalandırmalıyız diyerek toplumun kapalı ortamlarda enfeksiyona yakalanma riskinin daha yüksek olduğunu vurguladı.
Hendek İlçe Sağlık Müdürlüğü Eğitim ve Proje Birimi Sorumlusu Uz. Hem. Deniz De Asis COVID19 Enfeksiyonundan korunma yolları ile ilgili pazar esnafını ve vatandaşları bilgilendirdi. “Düzenli el yıkama, yüzeylerin düzenli olarak temizlenmesi ve sosyal mesafenin korunması önlemlerine ek olarak, iyi bir genel sağlığa sahip olarak kendinizi korumalısınız. Tütün kullanımının (sigara, e-sigara vb), COVID-19’un daha şiddetli geçirilmesi riskini arttırdığı gösterilmiştir. Tütün ürünleri kullanıyorsanız, bırakmalısınız. Bu sizi ciddi COVID-19 hastalığından ve tüberkülozdan koruduğu gibi genel olarak akciğerlerinizi korur.” diyerek tolumun sağlığına özen göstermesi gerektiğini belirtti.
Hendek İlçe Sağlık Müdürlüğü Sağlıklı Hayat Merkezi Koordinatörü Ercan Bulut vatandaşlara Tüberküloz hastalığı ile ilgili broşürler dağıtarak bilgilendirdi. İlçe Sağlık Müdürlüğü personeli Recep Tandoğan’ın katıldığı pazar yerindeki farkındalık etkinliğinde çalışmada sosyal (fiziksel) mesafenin korunması hususu önemle hatırlatıldı.
İlçe Sağlık Müdürlüğü Sağlık ekibi Koronavirüs, Tüberküloz konularında vatandaşların özellikle aşağıda belirtilen hususlar sağlıklarına özen göstermeleri konusuna dikkati çektiler;
SARS-CoV-2'nin aerosollerle değil damlacıklarla yayıldığı bilinmektedir. Birisi hapşırdığında veya öksürdüğünde, SARS-CoV-2 içeren damlacıklar havaya yayılır. Damlacık yayılımı ile bulaşta, virüsün hala havadayken solunması gerekir. Virüs, tüberküloz basili gibi havada asılı kalmamaktadır. Virüs, ayrıca insanların bir yüzeye düşen virüs içeren damlacıklarla temas etmesi sonucu da bulaşabilir.
Tüberküloz hastalığında genellikle kişide bakterinin bulunduğu fakat kişinin bulaştırıcı olmadığı bir dönem bulunmaktadır. Bu sürece gizli tüberküloz adı verilir ve kişi bu süreç sonunda (haftalar, yıllar sonra; genellikle bağışıklık sisteminin zayıflaması nedeniyle) hastalanır ya da hiç hasta olmayabilir.
COVID-19 hastalığı semptomları, virüse maruz kalımdan 2-14 gün sonra, ortalama 5 günlük bir kuluçka dönemi sonrası ortaya çıkabilir. Hastalığın gelişmesi için bir bekleme periyodu olup olmadığı bilinmemektedir.
COVID-19'a benzer hafif semptomlar yaşıyorsanız, tüberküloz tedavinizi sürdürmeye devam etmeniz önemlidir. COVID-19 teşhisi konulursa, sağlık uzmanına tüberküloz tedavisi gördüğünüzü bildirin ve tüberküloz tedavinizden temel sorumlu sağlık çalışanını bilgilendirin. Süreç içerisinde COVID-19 için herhangi bir tedaviye başlanırsa, tüberküloz tedavisinde kullanılan diğer ilaçlarla olası bir etkileşim konusunda tedavinizden sorumlu sağlık çalışanı sizi bilgilendirecektir.
Tüberküloz ve COVID-19’da ateş, öksürük ve nefes darlığı gibi benzer belirtiler görülür ancak genellikle belirtilerin başlama hızı farklılık gösterir. COVID-19’un belirtileri daha hızlı başlangıçlıdır.
COVID-19 çok yeni bir hastalık olduğu için, daha önce tüberküloz geçirmiş olanların COVID-19 ile enfekte olma veya kötü sonuçlarla karşılaşma riski ile ilgili veri bulunmamaktadır. Tüberküloz sonrası akciğerlerde genellikle bir miktar hasar oluşur ve bu da sizin daha ciddi COVID-19 belirtileri göstermenize neden olabilir.
Özellikle tüberküloz nedeniyle akciğer ameliyatı geçiren veya tüberküloz sonrası akciğer hastalığı tanısı konan kişiler, COVID-19 için yüksek riskli ortamlara maruz kalımlarını azaltmaya çalışmalıdır.
Sosyal (fiziksel) mesafe, özellikle sağlık sistemlerinin ihtiyacı olan herkese hizmet verebilmesi ve çalışır durumda kalmasını sağlamak için, bir hastalığın yayılmasını yavaşlatmak veya durdurmak amacıyla alınan önlemlerdir.
Pek çok tüberküloz tedavi programında, hastanın ilacını aldığının günlük gözetime tabi tutulması tedavinin bir parçasıdır. Doğrudan gözetim tedavinin bir parçası olduğunda, bu sadece hastanın ilaçlarını almasının takibi değil, olası yan etkilerin gözlenmesi ve hastaların tedaviyle ilgili sorunlarına destek olmak için de kullanılmaktadır.
COVID-19 salgınının yayılması sürerken, özellikle ulusal bir karantina önlemi uygulanması durumunda, yakın temas içeren bakım modellerinin yeniden planlanması düşünülebilir. Bireylerin tedavilerini kendi kendilerine uygulamaları, dijital platformların veya telefonların kullanıldığı Video Gözetimli Tedavi gibi Doğrudan Gözetimli Tedavi (DGT) alternatifleri mevcuttur.
Ulusal karantina politikaları sebebiyle Doğrudan Gözetimli Tedavi yaklaşımına ivedilikle ara vermek gerekiyorsa, tüberküloz programları içerisinde olası ilaç yan etkilerinin gözlenmesi ve giderilmesi, psikososyal sorunların desteklenmesi ve hasta uyumundan emin olunması için alternatif bir sistemin bulunması hayati önem taşımaktadır.
Hendek İlçe Sağlık Müdürlüğü Sağlıklı Hayat Merkezi toplumumuzu bilgilendirici, danışmanlık ve sağlığını koruyucu etkinliklerle farkındalık sağlamayı ve dolayısıyla sağlığı geliştirmeyi hedeflemektedir.
Kaynaklar
[Internet] https://www.theunion.org/news-centre/covid-19/covid-tb-faqs Erişim:4.4.2020
TÜSAD Tüberküloz Çalışma Grubu