Türkiye genelinde alt yapısı oluşturulmadan bu nöbetlerin mümkün olamayacağına dair açıklamalar yapılmasına, bunun angarya olarak tanımlanması ve Anayasa ya göre angaryanın suç olduğunun ifade edilmesine rağmen bizlere usulsüz bir şekilde nöbet dayatılmaktadır.
Bizler hekimiz ve acil servislerde ayda 8 saat nöbet tutmak hiç birimizi sıkıntıya sokmaz. Biz buna itiraz ederken sistemle ilgili çekincelerimizi dile getirmek istiyoruz. Biz hekimler yada sağlık çalışanları bundan sadece 3 ay öncesine kadar sokakta ,yolda , alışveriş merkezinde, otobüs durağında, uçakta insanın olduğu her yerde acil bir müdahale gerektiren bir vakaya her zaman müdahale ettik. Bir kaza gördüğümüz zaman durduk yardıma ihtiyaç var mı dedik. Bayılan birinin etrafındaki kalabalığa “açılın ben doktorum” dedik ve yardım ettik. Şu meşhur torba yasa da artık sağlık çalışanlarının böyle bir müdahaleye hakkı yok. Hakkı olmadığı gibi müdahalesi durumunda hapis ve para cezası ile yargılanacak. Ne ilginçtir ki aynı torba yasa biz aile hekimlerine kendi çalıştığımız yerlerin dışında hasta bakmak ve müdahale etmemizi söylüyor. Acil servisler deki hekim ihtiyacı hepimizin malumu. Fakat başka bir sistemi düzeltmek için aile hekimliği sistemi feda ediliyor. Acil servislerdeki ihtiyacı gidereceğine bu problemin üzerini örten ve günü kurtarıp esas problemi öteleyen bir sistem bu maalesef. Biz aile hekimleri Acil servislere gidebilmek için hafta içi bulunduğumuz aile sağlığı merkezlerinden erken ayrılmak zorunda kalacağız. Yada gece yarısı biten nöbet sonrası ya uykusuz işe geleceğiz yada sabah işe geç geleceğiz. Yorgun olacağız, moralimiz bozulacak. Ev hastalarına gidemeyeceğiz, kanser taramalarını yapamayacağız, mobil ziyaretlerini yapamayacağız ,bebeklerinizi aşılayamayacağız . Son 4 yıldır yapılan anketlerde kat kat artan hasta memnuniyeti bir tesadüf olamaz. Bizler sizlerin aile hekimiyken zamanla ailenizin hekimi olduk ve maalesef artık sizlere bu hizmeti sunarken zorlanacağız. Bir şekilde sistem zorla da olsa ilerlediği zaman bir 8 saat daha , peşine bir 8 saat daha ve sonu olmayan bir dönence ile hastanelere hekim ihtiyacını gidermek yerine aile hekimleri bir yama gibi acillerde görevlendirilmeye devam edecek.
Bir çok hasta acil servisleri poliklinik olarak kullanıyor maalesef..Başvuran her 100 hastanın enfazla 10-15 tanesi gerçekten acil diye tanımladığımızı kategoride. Diğer 85-90 hasta esasen ertesi gün polikliniklere gelebilecek hasta grubunda. Daha pratik geliyor acil servisler .Bu hasta grubu acillerde daha hızlı muayene olup ilaçlarını alıp gidiyor. Ama Aile Hekimleri acil servislerde nöbet tuttuğu zaman sizlere yazacakları reçeteler SGK tarafından ödenemeyeceği için hem hasta için zaman kaybı , hem de maddi bir kayıp söz konusu oluyor. Tıp sürekli gelişen bir bilimdir. Yine Acil Hekimliği de her tıp alanı gibi sürekli güncellenen bir bilim dalıdır. Bir çok hekim arkadaşımız uzun yıllardır acil servislerde çalışmadığından yada nöbet yazılan hastanelerin işleyişini bilemeyeceği için acil servislerde işler düşünülenden daha yavaş ve sıkıntılı işleyecektir. Bu da vatandaşların mağduriyeti ve memnuniyetsizliğini arttıracaktır. Ve maalesef bu memnuniyetsizlik son zamanlarda istemediğimiz ama maalesef artan şiddetin sebebi olacak.
Bizler tabi ki de hastalarımızın mağdur olmalarını istemiyoruz. Ancak şu anki durum maalesef bunu aşikâr bir şekilde göstermektedir. Şu anda mevcut mesai saatleri dâhilinde ve hatta bazı birimlerimizde esnek mesai yaparak akşamları daha geç vakit çıkarak ve hafta sonları çalışarak birçok alana yetişmeye uğraşıyoruz. Bizler bu durumda iken üstümüze bir de acil nöbeti yüklenmesi hem de insani koşullara aykırı bir şekilde biz aile hekimlerinin kullanılmaya çalışılmasını kabul etmiyoruz. Kendi mesaimizin peşine dinlenmeden ya da ertesi gün nöbet sonrası istirahat etmeden tekrar çalışmaya yani bu kadar yoğun bir tempoya gücümüz yetmez.
Bir sistemdeki eksiklik başka bir sistemi bozarak düzeltilemez. Tüm sağlık çalışanları en üst düzeyde özveri ile çalışmaktadır. Bizler misafir olarak gittiğimiz hastanelerde çalışırken oranın asıl çalışanlarını da mağdur olacaklar. Bize acillerde çalışırken ekstradan bir ödeme yapılamayacağı gibi o gün kazanılması gereken döner sermayeyi hastane personeli de kazanamayacak. Aile hekimi memnun olmayacak, hastanenin acil hekimi memnun olmayacak, hastalar memnun olmayacak. Yani kimse memnun olmayacak. Sistem maalesef yanlış kurgulanmış. Bir sistem iyileştirilmeye çalışırken iki sistem birden çökertilmiş olacak.
Aile hekimliği sistemi her geçen gün daha kaliteli ve daha etkin rol almaya başlamışken inanıyoruz ki hastalarımız bize bu konuda destek olacaktır.Bırakın bizler en iyi yaptığımız işi yapalım. Kendimizi en çok güvende hissettiğimiz mekanlarımızda işimizi yapalım. Bırakın kendi işimizi kaliteli olarak ve severek yapalım. Unutulmamalıdır ki hasta memnuniyeti ancak ve ancak kaliteli hizmet sunan sağlık çalışanları ile mümkündür ve sağlık çalışanlarındaki oluşan moralsizlik, motivasyon eksikliği, yorgun bir şekilde görevden göreve yetişmeye çalışma döngüsü ile de bunu sağlamak çok zor olacaktır
İşte bu yüzden Aile Hekimliği Sisteminde Nöbeti kabul etmiyoruz ve hastalarımızdan bu konuda destek istiyoruz.
Dr. Rıdvan KARAGÖZ
Sakarya Aile Hekimleri Derneği Başkanı